ձայնի, [գոյական]
1. Մեխանիկական տատանումների ազդեցությամբ առաջացող լսողական զգացողություն, այն, ինչ որ մարդը լսում՝ ընկալում է լսողության գործարանով:
2. Խոսելու՝ երգելու ևն ժամանակ ձայնալարերի տատանումների շնորհիվ առաջացող լսելի հնչյուններ:
3. Ձայնալարերի հնչեղությունը որպես երգային արվեստի ֆիզիկական-լսողական նյութ: Քաղցր ձայն:
4. Երաժշտական ստեղծագործության և նրա կատարման տարբեր հնչականությամբ եղանակներից յուրաքանչյուրը: (Առաջին ձայն, երկրորդ ձայն:
5. Անշունչ առարկաների արձակած յուրահատուկ հնչումը: Մետաղի ձայն:
6. Երաժշտական գործիքի արձակած հնչյուն: Ջութակի ձայն:
7. Երգի եղանակ:
8. (փոխաբերական) Խոսք: Լսի՛ր, Մերուժան, մոր ձայնը (Րաֆֆի):
9. (փոխաբերական) Լուր, տեղեկություն : Ականջիս մի ձայն է հասել նրա գնալու մասին:
10. (փոխաբերական) Համբավ, հռչակ:
11. Խորհուրդ, կարծիք:
12. (փոխաբերական) Արտահայտվելու՝ ելույթի իրավունք:
13. (փոխաբերական) Ներքին հույզի՝ ապրումի՝ հուզմունքի թելադրանք: Խղճի՝ բարկության ձայն:
14. Ընտրելու՝ քվեարկելու իրավունք:
15. Քվեարկության մասնակցածների թեր կամ դեմ լինելու արտաքին արտահայտություն: Թեկնածություններից մեկը 21 ձայն ստացավ, մյուսը՝ 3:
16. (ֆիզիկա) Օդի կամ այլ տատանողական միջավայրի շարժում:
17. (լեզվաբանություն) Տե՛ս Հնչյուն:

գ. Հնչյուն, գոչյուն, ծպտուն, աղաղակ, ճիչ, կանչ, կանչյուն, վանգյուն: || Մռնչյուն (առյուծի, վագրի), խանչյուն, բոհբոհյուն, գրդյուն (խոզի, ցիռի), կառաչյուն (ուղտի), բառաչ, բառաչյուն, բջյուն (կովի, եզի, ցուլի), պոռչյուն (հորթի), հաչյուն, հաչոց, ոռնոց, ոռնում, կնձկնձոց, կաղկանձյուն, կաղկանձ, վնգստոց, վնկվնկո-ց (շան), թսաանչյուն, գոչյուն (եղջերուի, փղ)), թունթունում, մրթմրթում, մրմռում (արջի), թնծկում (կորյունի, թոժյունի), մլավյուն, մլավոց, նվնվոց, վակում (կատվի), մայուն, մայող, մկկոց, բռբռյուն (ոչխարի), պապաչյուն, կկմկյուն (խոյի, այծի, կապկի), վրնջյուն, վրնջոց, խրխնջյուն, խրխնջոց, խրխինջ (ձիու), դ|ւնդյուն, տրոփյուն (ձիու սմբակների), փնջյուն, փնչոց (ձիու քթի), սնքռտյուն, սնքռտոց (ջորու), զռնչյուն, զռինչ, զռոց (իշու), կղկղոց, շչում (սագի), կռիչ (կարապի), կականում (բադի), ճչյուն (ծիծեռնակի), կռնչյուն, կանչյուն (կռունկի), ղողանջ (զանգի), ղողանջյուն (զանգի, Ոընդկահավի), կռիչք, կռինչ, կռեոց, կրօայ, կռավոց (ագռավի), կափկափյուն (արագիլի), կանչ, կառաչ, կռիչ (արծվի), գոչում (սիրամարգի), գանչյուն (սկյուռի), կուկուլիկու, կուկլուկու, ծուղրուղու (աքաղաղի), թափթափյուն (աքաղաղի թևերի), գագաչյուն (աքաղաղի հաղթական), կրկրոց, կռկռուք, կարկաչ, կարկաչյուն, կչկչոց (հավի), գոթգռթոց, գըռթգռթյուն (նոր ածող հավի, թուխսի), ճտճտոց, բբյուն (ճտերի), ղունղունոց, վուվու, մնչյուն, խուլղոլրտյուն (աղավնու), կրկջյուն, կղկղոց (կաքավի), ճռճռոց (ծղրիդի, ցինի), սույլ, սուլոց (սարյակի, օձի), ճռվող, ճռվողյուն, ծլվլոց, ծվծվոց (թռչունների), ճկճկոց (ճընճղուկի), գեղգեղանք, գեղգեղոց, գեղգեղյուն (սոխակի), բզզյուն, բզզոց (մեղվի, մժեղի), տզզյուն, տզզոց (բորեխի, ճանճի), գույժ (բվի), կռկռոց, կարկաչյուն (գորտի), ծվծվոց (մկան), հևք, հևոց (շնչառության), ճվոց, ճվանք (նորածնի լացի), թզկլտուք, թզկլտոց, ճզլւտուք (անընդհատ լացի), արձագանք (փոխադարձված), կական, կոծ (ողբի), ջայլ (խմբական ողբի), հառաչ, հառաչանք (վշտի), կառաչանք, թառաչանք (սաստիկ հառաչանքի), ծափ, ճայթք, կայթյուն, ծափահարություն (ուրախության, հավանության), ճիկ (փոքր ձայն), բոռբոռոց, պոռպռոց (արևմտհ.) (մունետիկի, աճրորդի), մրմնչյուն, մրմռոց (քթի տակ երգելու), մրմռուք, տրտռուք (քթի տակ խոսելու), լփաոուք, թաչյուն (քթի տակ կարդալու), փսվաուք, վ1սփսոց, հծծյուն (կամաց խոսելու), գոռում, գոչում (կռվի, բարկության), կոչ, ճիչ, աղաղակ (օգնության, փորձանքի), հռնչյուն, խռնդյուն (հոգևարքի), կերկերում, կերկերոց (կոկորդի խռպոտ), խորդում, խռկում, խռխռոց (խորդացողի), թաչյուն (արթնանալու), բաբախում, բաբախյուն, բաբախ, տրոփում, տրոփյուն (սրտի), դոփյուն (ոտքի), դփրտուք (ոտքով, ձեռքով), շառաչ (ապտակի), կափյուն, կափկափյուն, կրճտում, կրճտոց, կճրտոց (ատամների), շաչում (ատամների չոր բան կոտրելու), կափկափում, կարկաչյուն (ցրտից ատամների), դռնչյուն (ականջի), փռնգտուք, փռնչյուն (փռնգտալու), շաչում, շլտբում (լեզվին քիմքին զարկվելու), զկռտոց, ձգռաոց, (հնց.) ձգնռտ, քեքուրտ, զգայռում (ստամոքսի), կլթիկ, հեծուկ (հեծկլտոցի), խշվրտյուն (շփոթի), աղմուկ, ժխոր (անկարգ), քրքիջ, քրքջյուն, քրքջոց, կարկաչ, կարկաչյուն (բարձրաձայն ծիծաղիյ, կանչվըռտուք, վայ նասուն (բարձրաձայն լացի, կնչյուն, քրթմըն ջյուն (քթի տակ), հնչյուն Լփողի, դրամի զանգակի, դաշնակի Լ գանգաչյուն (սալի) թիք-թաք, չխկչկոց (ժամացույցի, զրնգոց զրնգյուն, վնգոց, զնգյուն (մետաղիյ, բացականչում (հիացումի, վշտի), խժռտուք (թոքի, ականջի մեջ), ճվլտուք, ճվլտոց (խաղացող փոքր աղջիկներիյ, ղլղլոց (Համրի), կոփյուն (ծեծելու, քարտաշելով, տոփյուն (տով)ելով, գարգափ (տախտակների վրա ոտք դնելուց), սույլ, սուլում, շչում (շչակի), չխչխոց (աղորիքի չյսիկիյ, ճկճկոց (դռան ճկիկիյ, ճայթյուն (շշի, ափսեի կոտրվելով, շխշխոց (սուրը գետինը քսելով, թոմբյուն (պայթյունի), շռինչ (Հոփ, շռնչանի), գզգզում (լպուտի աղեղի), փչում, սուլում (քամու), հծծյուն, սոսավյուն (մեղմ քամով, մռնչյուն (մրրիկի, առյուծի, դնդչյուն (հողմաշարժ բույսերի), վժվժոլք, վժվժոց (ամբոխի), հռնդյուն, վռվւտց (սավառնակի), պրպջյուն (եռացող հեղուկի), մրմռում, պճպճում, քլթքլթոց (եռացող ջրի), կլկլոց էկլկլակիհ քղոց (նշան տալու համար հազալու), խորխոլում (շշից ւցեելու), ճողփյուն (ջուրն ընկած առարկաների, ճայթյուն (սառույցը ճեղքվելով, ճղրտյուն (փայտը ճեղքելով, մրմունջ, կարկաչ, կարկաչյուն, խոխոջ, խոխոջյուն, դդչյուն (աղբյուրի, վտակի, գետակի), սույլ, շչյուն (գնդակի) պայթում, պայթյուն (հրազենի, ռումբի), դղրդյուն (շոգեկառքի), ճռնչյուն, ճռինչ (դռսն, սալի), դափյուն, դափդափյուն, դրնդյուն (թմբուկի), գանգաչյուն (բոժոժների), որոտ, որոտում, գոռում, գոռոց, բոմբյուն, թմբյռւն (թնդանոթի, ամպերի), շառաչ, շառաչյուն (ջրվեժի, ալիքների, շանթի, խարազանի, տեղատարափ անձրևի, զենքերի, շղթաներիյ, կոփյուն (վահանների), շկահյուն (նետի), ճարճատյուն, ճարճատոց, ճարճատում (փլման, կոտրատվելու, վառվող փայտի, դղրդյուն (շենքի փլման), թնդյուն, թնդոց (հեռվից եկող խուլ), սոսափյուն, խշխշոց, խարշափ (կանաչ տերևների, խշրտուք, խշրտոց, խշրտյուն, խոշյուն (չոր տերևների, թղթի, շրշյուն (մետաքսյա շրջազգեստի, հծծյուն, շշունջ, շշնկոց, շնկշնկոց, շշուկ (մեղմ), շռինչ (փքոցի, խաղաջյուն (կոկորդը ողողելով, թրթում (քնարի լարերի, գանգյուն (ծնծղայիյ, շխրտոց (բուրվառի, քշոցիյ, կռնչյուն (սղոցի, ավաչ (հնց.) (արտասանության), (բրբ.) ճնկլթի, ձեն, ձեն-ծպուտ, ձեն-ձոր, ձեն-ձուն, ձայն-ծպտուն, ձայն-ծպուտ, ձայն-ձոր, ձայնձուկ, ձայն-ձուն: 2. Քվե: 3. Երգ, եղանակ: 4. Տեղեկություն, լուր: 5. Տես Հնչյուն: 6. Տես Բարբառ 2 նշան., Խոսք 10 նշան.: 7. (լեզվբ.) Շունչ, շնչեղություն, հագագ:

ի 1. Звук. 2. Голос 3. Мнение, суждение, высказывание. 4. Слух, молва. 5. Слово, право слова. Ձայն առնել слышать, услышать звук, голос. Ձայն արձակել издавать, издать звук. Ձայն բարբարոյ յանապատի глас вопиющего в пустыне. Ձայն բարձրացնել поднять голос. Ձայն բռնել подпевать, подтягивать. Ձայն գալ слышаться, послышаться. Ձայն ընկնել распространяться, распространиться (о слухе). Ձայն խնդրել просить, попросить слова. Ձայն-ծպտուն չհանել не издавать, не издать ни звука. Ձայն հանել 1) говорить, заговорить, 2) издавать, издать звук. Ձայն ձայնի տալ вторить, подпевать. Ձայն չհանել 1) молчать, 2) не возражать. Ձայն պահել, տե՛ս Ձայն բռնել։ Ձայն տալ 1) откликаться, откликнуться, отзываться, отозваться, подавать, подать голос, 2) звать, позвать, 3) будить, разбудить, 4) голосовать, проголосовать, 5) высказываться, высказаться в чью-л. пользу, в) предоставлять, предоставить слово, 7) объявить. Ձայն ունենալ 1) обладать хорошим звучным и т. п. голосом, 2) пользоваться авторитетом, 3) иметь право голоса. Ձայնը բացվել разговориться, распеться, Ձայնը գլուխը գցել орать во всё горло. Ձայնը ելնել 1) распространяться, распространиться (о слухе), 2) начать говорить, появиться голосу. Ձայնը խեղդել 1) зажать, замазывать, замазать рот кому-л. 2) подавлять, подавить голос, крик. Ձայնը կտրել 1) замолчать, заткнуться (груб.), 2) унять (плач и т. п.). Ձայնը գցել говорить громко, кричать. Ձայնը մարել глохнуть, заглохнуть (о звуке, голосе и т. п.). Ձայնը տաք տեղից ելնել՝ գալ говорить о чужой беде с позиции благополучного, удачливого человека (сытый голодного не разумеет). Ձայնը տեղը լինել быть в голосе. Ձայնը փորը գցել, Ձայնը փորը ընկնել онеметь (со страху и т. п.). Ձայնը փորից ելնել говорить замогильным голосом. Ձայնը քաշել молчать, замолчать, замолкать, умолкать, умолкнуть. Ձայնով առել говорить громко, внятно. Խորհրդակցական ձայն, Վճռական ձայն, տե՛ս կապակցությունների առաջին բառերի տակ։