պրծնել - բացատրություն
1. [չեզոք բայ] Ավարտվել, վերջանալ, ավարտին հասնել: Օրը պրծավ, հա՜, շուտ արա, էս շարքն Էլ պատի (Ա. Բակունց):
2. Վերջանալ, սպառվել, այլևս չմնալ՝ չլինել: Խոտը պրծել Է. անասունները կե՛ր չունեն:
3. Նեղությունից՝ փորձանքից՝ վտանգից ազատվել, նեղ տեղից դուրս գալ: Ինչպե՞ս պրծնեմ Էս կրակից, Էս ահագին պարտքի տակից (Հ. Թումանյան):
4. Որևէ բան ավարտելով՝ հանգստանալ, նեղությունից՝ գլխացավանքից՝ հոգսից դուրս գալ: -Սպասի՛ր մի այս պարահանդեսի գլխացավանքից պրծնեմ (Նար-Դոս):
5. Կաշկանդումից՝ արգելքից ազատվել, արգելակող՝ պահող՝ զսպող հանգամանքից դուրս գալ: Քիթը քամի ընկած հորթի պես մոր ձեռքից պրծավ ու փախավ:
6. Պոկվել, տեղից հանկարծակի դուրս ընկնել: Շառաչելով ընկնում Է լեռան կողմից պրծած ապառաժը (Ն. Զարյան):
7. (փոխաբերական) Հորդել, ուժգին հոսանքով՝ թափով շարժվել: Ջուրն Է պրծել՝ կուգա սարեն (Ավ. Իսահակյան):
8. Բաց թողնվել, սահելով՝ ձգվելով ևն բաց ընկնել: Ձեռքը գցել Էր ճյուղին ու փորձում Էր բարձրանալ, բայց ճյուղը ձեռքից պրծավ. ու թրը՜մփ, գետին գլորվեց:
9. Զսպված՝ պահված որևէ զգացում՝ ցանկություն՝ ներքին մղում հանկարծակի և բուռն կերպով դրսևորվել՝ արտահայտվել: Ով որ իմացավ, ծիծաղը պրծավ (Հ. Թումանյան):
10. [ներգործական բայ] Վերջացնել, ավարտել: Ինչ հարկավոր Էր, առել պրծել եմ և տուն եմ գնում (Նար-Դոս):
11. Անցյալ կատարյալի եզակի երրորդ դեմքը՝ պրծավ, գործածվում է եղանակավորող բառի նշանակությամբ՝
ա) Մի բանից հրաժարվելու, մի բանի այլևս չանդրադառնալու, մեկի հետ հարաբերությունները
խզելու նշանակությամբ՝ վե՛րջ, Էլ չխոսենք՝ չանդրադառնանք՝ չշարունակենք նշանակությամբ: Ասացի՝ կգնաս. պրծա՛վ:
բ) Որպես սպառնալիքի արտահայտություն՝ վայ քեզ (ձեզ, նրանց) նշանակությամբ: Եթե մյուս անգամ թունելախորշն այս վիճակում եք հանձնել, Էլ պրծավ (Ժ. Ավետիսյան): Իսկ եթե տեսա, որ կեդծ Է,-պրծավ (ՆաՐ-Դոս):
2. Վերջանալ, սպառվել, այլևս չմնալ՝ չլինել: Խոտը պրծել Է. անասունները կե՛ր չունեն:
3. Նեղությունից՝ փորձանքից՝ վտանգից ազատվել, նեղ տեղից դուրս գալ: Ինչպե՞ս պրծնեմ Էս կրակից, Էս ահագին պարտքի տակից (Հ. Թումանյան):
4. Որևէ բան ավարտելով՝ հանգստանալ, նեղությունից՝ գլխացավանքից՝ հոգսից դուրս գալ: -Սպասի՛ր մի այս պարահանդեսի գլխացավանքից պրծնեմ (Նար-Դոս):
5. Կաշկանդումից՝ արգելքից ազատվել, արգելակող՝ պահող՝ զսպող հանգամանքից դուրս գալ: Քիթը քամի ընկած հորթի պես մոր ձեռքից պրծավ ու փախավ:
6. Պոկվել, տեղից հանկարծակի դուրս ընկնել: Շառաչելով ընկնում Է լեռան կողմից պրծած ապառաժը (Ն. Զարյան):
7. (փոխաբերական) Հորդել, ուժգին հոսանքով՝ թափով շարժվել: Ջուրն Է պրծել՝ կուգա սարեն (Ավ. Իսահակյան):
8. Բաց թողնվել, սահելով՝ ձգվելով ևն բաց ընկնել: Ձեռքը գցել Էր ճյուղին ու փորձում Էր բարձրանալ, բայց ճյուղը ձեռքից պրծավ. ու թրը՜մփ, գետին գլորվեց:
9. Զսպված՝ պահված որևէ զգացում՝ ցանկություն՝ ներքին մղում հանկարծակի և բուռն կերպով դրսևորվել՝ արտահայտվել: Ով որ իմացավ, ծիծաղը պրծավ (Հ. Թումանյան):
10. [ներգործական բայ] Վերջացնել, ավարտել: Ինչ հարկավոր Էր, առել պրծել եմ և տուն եմ գնում (Նար-Դոս):
11. Անցյալ կատարյալի եզակի երրորդ դեմքը՝ պրծավ, գործածվում է եղանակավորող բառի նշանակությամբ՝
ա) Մի բանից հրաժարվելու, մի բանի այլևս չանդրադառնալու, մեկի հետ հարաբերությունները
խզելու նշանակությամբ՝ վե՛րջ, Էլ չխոսենք՝ չանդրադառնանք՝ չշարունակենք նշանակությամբ: Ասացի՝ կգնաս. պրծա՛վ:
բ) Որպես սպառնալիքի արտահայտություն՝ վայ քեզ (ձեզ, նրանց) նշանակությամբ: Եթե մյուս անգամ թունելախորշն այս վիճակում եք հանձնել, Էլ պրծավ (Ժ. Ավետիսյան): Իսկ եթե տեսա, որ կեդծ Է,-պրծավ (ՆաՐ-Դոս):
պրծնել - հոմանիշներ
չբ. 1. Վերջանալ, սպառվել, ավարտվել, (արևմտհ.) լմննալ, խ(ա)լըսել: 2. Ազատվել, փրկվել, փախչել, ճողոպրել, խուսափել, պոկվել, (հնց.) զերծանել, պրծանել, պոկ գալ, մաւլապուրծ լինել:
պրծնել - հականիշներ
պրծնել - ռուսերեն թարգմանություն
պրծա 1. Избавляться, избавиться. 2. Кончаться, кончиться. 3. Кончать, кончить. 4. (հզվդ.) Отрываться, оторваться. ♢ Պրծավ գնաց кончено и всё, и баста. Վրա պրծնել накинуться, напасть, дорываться, дорваться. Էժան պրծնել дёшево отделаться. Մեր բանը պրծած է наше дело пропащее, кончено, амба (разг.).
պրծնել - անգլերեն թարգմանություն
finish,end,complete,accomplish,terminate,finalize,finish up,finish of,follow through,lash through,get through with,end up,close out,muddle through,wrap up,nail down