կրակի, [գոյական]
1. Այրվող նյութի՝ առարկայի շուրջը շիկացած լուսափայլ գազերը, բոց, հուր:
2. Այրվող վառելանյութ, խարույկ:
3. Հրդեհ:
4. Այրվող նյութի շիկացած բեկոր, վառվող ածուխ:
5. (փոխաբերական) Լուսավորություն, լույս, ճրագ:
6. (փոխաբերական) Տաքություն, ջերմություն:
7. (փոխաբերական) Սաստիկ շոգ:
8. (փոխաբերական) Պատուհաս, փորձանք:
9. (փոխաբերական) Դժվարին՝ ծանր կացություն:
10. (փոխաբերական) Խանդ, ոգևորություն, եռանդ, ավյուն:
11. Հրաձգություն:
12. (փոխաբերական) Դաժանություն, խստություն:
13. (փոխաբերական) Բուռն զգացում:
14. [ածական] Անտանելի՝ անհանդուրժելի (մարդ):
15. Իբրև հրաման, կրա՜կ, (ռազմական): Կրակելու՝ կրակ բացելու հրաման:

գ. 1. Հուր, ատր (հնց.): Բոց: Խարույկ, օջախ: Հրդեհ: Հրատ, կայծ (մասնիկը). (հզվդ.) պող (փոքր, վառ), վամ (մաղմաղ, մեղմ), զելք, ցելք, թառաֆ (թեժ). անթեղ (մոխրախառն), քլուլհան (մեծ), փուռակ, կրակետղ (հնց.), կառ (բրբ.): 2. (ռազմ.) Հրաձգություն: 3. Լույս, լուսավորություն, ճրագ, պպըզ (բրբ.): 4. Կիրք, հրայրք (սիրո). տռիփ: 5. Ավյուն, խանդ, եռանդ, աշխուժություն, ոգևորություն: 6. Տես Պատուհաս, Փորձանք: 7. Տես Եռանդուն: 8. Տես Թանկություն: 9. (դից.) Հեփեստոս (կրակ գտնող հունական աւեծու անունը):

ջուր, սառույց, մոխիր

ի 1. Огонь. 2. Горящие угли, жар. 3. Пожар. 4. Лампада, огонь, свет. 5. (փխբ.) Высокая температура, жар. 6. (փխբ.) Жара. 7. (փխբ.) Огонь, темперамент, воодушевление. 8. (ռազմ.) Огонь, стрельба. ◊ Կրակ անել 1) разводить, развести огонь, 2) светить, посветить. Կրակ դառնալ 1) приходить, прийти в ярость, 2) стать наказанием. Կրակ առնել вспыхивать, вспыхнуть. Կրակ բանալ՝ բացել открывать, открыть огонь. Կրակը գցել 1) поджигать, поджечь, 2) сжигать, сжечь, 3) подвергать, подвергнуть опасности, впутывать, впутать в историю. Կրակն ընկնել оказаться в тяжёлом положении. Կրակ է թափվում (երկնքից) сильная жара. Կրակ ձգել, տե՛ս Կրակ գցել։ Կրակ մաղել поливать огнём, стрелять. Կրակ կտրել ՝ կտրվել 1) приходить, прийти в ярость, 2) раскраснеться, рдеть, зардеть, зардеться, вспыхнуть. Կրակ վառել разводить, развести, разложить огонь. Սրտում կրակ վառել зажигать, зажечь огонь в сердце. Կրակ տալ, տե՛ս Կրակ գցել։ Կրակն առնել заниматься, заняться огнём, пламенем. Կրակը բորբոքել разжигать, разжечь, раздувать, раздуть огонь (любви, мести и т. п.). Կրակը գլխներին թափել разъяряться, разъяриться, приходить, прийти в ярость. Կրակը դեռ չի մարել (սրտի, աչքերի և այլն) ещё не погас огонь (в сердце, глазах и т. п). Կրակը լափում է огонь, пламя пожирает что-либо. Կրակը նետել, տե՛ս Կրակը գցել։ Կրակը ընկնել սիրտը (ջանը) вспыхнуть, загореться огнём (любви и т. п.). Կրակի բաժին դառնալ, Կրակի գալ сгорать, сгореть. Կրակի գիծ линия огня. Կրակի գին бешеная цена. Կրակի զոհ՝ ճարակ դառնալ становиться, стать жертвой огня, сгорать, сгореть. Կրակի կտոր огневой (о характере). Կրակի հետ խաղալ играть с огнём. Կրակի մատնել предавать, предать огню. Կրակի մեջ ընկնել, տե՛ս Կրակն ընկնել։ Երկու կրակի մեջ լինել՝ մնալ быть, находиться между двух огней. Կրակի նման (ճարպիկ, աշխույժ), տե՛ս Կրակի կտոր։ Կրակին յուղ ածել, տե՛ս Կրակի վրա յուղ ավելացնել։ Կրակի շապիկ հագցնել подвергать долгим мучениям, страданиям, пыткам. Կրակի տակ առնել 1) накрывать, накрыть огнём, обстреливать, обстрелять, 2) изругать, разругать, разносить, разнести. Կրակի վրա յուղ՝ ձեթ՝ կրակ ավելացնել՝ լցնել՝ ածել подливать, подлить масла в огонь. Կրակից պրծնել спастись от беды, несчастья. Կրակ ու բոց, տե՛ս Կրակի կտոր: Կրակ ու պատիժ, Կրակ ու պատուհաս наказание, кара, беда. Կրակ ու ցավ, տե՛ս Դարդ ու ցավ։ Կրակի ու սրի տալ предавать, предать огню и мечу.